Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun yapısıyla ilgili tartışmalar, özellikle TÜRK-İŞ'in geçen yıl asgari ücretin yüzde 30 artışla 2025 yılı için net 22 bin 104 lira olarak belirlenmesine gösterdiği tepkilerin ardından yeniden gündeme gelmiştir. İşçi konfederasyonları, komisyonun mevcut yapısının yetersiz olduğunu savunarak, daha adil ve dengeli bir temsil mekanizması talep ediyor. Bu talepler doğrultusunda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 21 Ekim'de Üçlü Danışma Kurulu’nu toplayarak komisyonun yapısıyla ilgili önemli bir değerlendirme yapma kararı aldı. Bu toplantılar, işçi ve işveren temsilcileri arasında bir uzlaşma sağlama amacı güdüyor.

Komisyonda işçileri temsil eden TÜRK-İŞ'in yanı sıra, HAK-İŞ ve DİSK gibi diğer işçi konfederasyonları da komisyonun yapısının değiştirilmesi yönündeki taleplerini sürdürüyor. Mevcut yapı, işçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan 15 kişilik bir komisyon şeklinde işlemekte. Ancak, bu sistemin işçi tarafının taleplerini yeterince yansıtamadığı düşünülüyor. İşçi konfederasyonlarının baskıları ve talepleri doğrultusunda, hükümet temsilcisi sayısının azaltılması planlanıyor. Bu, işçi ve işveren temsilcilerinin daha güçlü bir şekilde seslerini duyurabilmesine olanak tanıyacak bir düzenleme olarak değerlendiriliyor.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın gündeminde yer alan "ara formül" ile birlikte, komisyonun yapısında önemli değişiklikler öngörülüyor. Yeni modelde, işçi ve işveren taraflarının temsil sayısı aynı kalırken, hükümet temsilcisi sayısının 1’e kadar düşürülmesi öneriliyor. Bu değişiklik, işçi ve işveren arasındaki dengenin sağlanması açısından kritik bir adım olarak görülüyor. Hükümetin rolü, bu yeni yapıda daha çok hakemlik görevi üstlenmekle sınırlı hale gelecek. Böylece, taraflar arasındaki müzakerelerde daha fazla söz sahibi olabilecekler.

TÜRK-İŞ’e sunulan bu yeni düzenlemenin kabul edilmesi halinde, komisyonun işleyişine dair önemli değişiklikler yaşanması bekleniyor. Bakanlığın bu düzenlemesi, komisyonun daha adil ve şeffaf bir şekilde çalışması için bir fırsat sunuyor. Eğer TÜRK-İŞ bu değişikliği kabul ederse, Asgari Ücret Tespit Komisyonu’na katılım sağlayacak ve yeni yapı ile birlikte asgari ücretin belirlenmesinde daha etkili bir rol oynayacak. Bu süreçte, işçi tarafının görüşlerinin daha fazla dikkate alınması, asgari ücretin belirlenmesinde önemli bir etki yaratabilir.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun geçmişi dikkate alındığında, 1974 yılındaki toplantının tarihi bir dönüm noktası olduğu görülmektedir. O tarihten itibaren, bölgesel düzeyde asgari ücret tespitine son verilerek, ülke genelinde tek bir asgari ücret belirlenmesi uygulamasına geçilmiştir. Bu değişiklik, işçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan 15 kişilik komisyonun kararlarıyla gerçekleştirilmektedir. O günden bu yana, asgari ücretin belirlenmesi sürecinde bu yapı, işçi ve işveren arasında bir denge sağlamaya çalışıyor. Ancak, zamanla bu yapı, işçilerin taleplerini yeterince yansıtamadığı eleştirilerine maruz kalmıştır.

Asgari ücretin güncel durumu ise dikkat çekici bir maliyet tablosu ortaya koyuyor. Hâlihazırda, brüt asgari ücret 26 bin 5 lira 50 kuruş olarak belirlenmiş durumda. Kesintiler sonrası net olarak 22 bin 104 lira 67 kuruş olarak ödenmektedir. İşveren açısından bu maliyet, toplamda 30 bin 621 lira 48 kuruş olarak hesaplanmaktadır. Bu maliyetin 26 bin 5 lira 50 kuruşunu brüt asgari ücret oluştururken, sosyal güvenlik primleri ve işsizlik sigorta fonu gibi diğer unsurlar da önemli bir yer tutmaktadır. Bu durum, işverenler için ciddi bir yük oluşturmakta ve istihdam üzerindeki etkileri tartışılmaktadır.

Sonuç olarak, Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun yapısında yapılacak değişiklikler, işçi ve işveren arasındaki dengeyi yeniden sağlama potansiyelini taşımaktadır. Bakanlık, işçi konfederasyonlarının taleplerini dikkate alarak daha adil bir sistem oluşturmayı hedefliyor. Ancak, bu değişikliklerin uygulanabilirliği ve etkileri, yalnızca zamanla ortaya çıkacak. İşçi tarafının güçlü bir temsili, asgari ücretin belirlenmesinde daha adil sonuçlar doğurabilir. Bu süreçte, tüm tarafların ortak bir noktada buluşması, ülke ekonomisi ve iş gücü piyasası açısından büyük önem taşımaktadır.